رشته پزشکی پرطرفدار اما دشوار است. ورود به این رشته روحیات خاص خود را میطلبد و تا رسیدن به روپوش سفید پزشکی و مطب شخصی، مسیر دشواری را باید طی کنید.
رشته پزشکی پرطرفدارترین رشته در کنکور تجربی است. رقابت زیادی نیز برای ورود به این رشته در ایران وجود دارد. درآمد نسبتا بالای فارغ التحصیلان این رشته و جایگاه اجتماعی خوب از عوامل محبوبیت این رشته بین داوطلبان کنکور است. در کنار مزایایی که این رشته دارد، سختی های پزشکی و واقعیتها کمتر بیان شدهاند. اگر کنکوری هستید یا برای انتخاب شغل آینده درباره رشته های دانشگاهی تجربی تحقیق میکنید، منتا با معرفی رشته پزشکی به شما کمک میکند تا دید واقعیتری نسبت به این رشته پیدا کنید.
معرفی رشته پزشکی
پزشکی علم و عمل سلامت و درمان است. این رشته با تشخیص، درمان، پیشگیری از بیماریها، تحقیقات پزشکی و بسیاری دیگر از جنبههای سلامت سر و کار دارد.
رشته پزشکی مناسب چه افرادی است؟
اگر در موقعیتهای استرسزا میتوانید شرایط را به خوبی مدیریت کنید، توانایی مدیریت رفتار خود و تصمیمگیری در وضعیت بحرانی و کوتاترین زمان را دارید، دیدن صحنههای دلخراش خونریزی و آسیبدیدگی دیگران حالتان را بد نمیکند و در چنین شرایطی جزو دسته کمککنندگان هستید و نه افرادی که نیاز به کمک دارند، به درمان بیماران اهمیت میدهید و علاقه دارید، رشته پزشکی میتواند برای شما مناسب باشد.
در دوره پزشکی درسهای مرتبط با زیستشناسی و شیمی زیاد هستند و بخش زیادی از آنها حفظ کردنی محسوب میشود. باید قدرت حفظیات بالایی داشته باشید و در عین حال بتوانید ساعات طولانی درس بخوانید.
بخش زیادی از کتابهای پزشکی به زبان انگلیسی است یا اصطلاحات انگلیسی زیادی دارد؛ بنابراین هرچه در این زمینه قویتر باشید، یادگیری این اصطلاحات و درسها برایتان آسانتر میشود.
پزشک فردی است که برای به دست آوردن یا بازگرداندن سلامت جسمی و روانی افراد به آنها کمک میکند. فردی که وارد رشته پزشکی میشود باید بتواند با بیمار یا مراجعهکننده به خوبی ارتباط برقرار کند، مشکلات سلامتی وی را تشخیص دهد و درد یا آسیب را به خوبی درمان کند.
سختی های پزشکی
هر رشتهای سختی خودش را دارد؛ اما سختی های پزشکی نسبت به سایر رشتهها بیشتر است. حداقل میتوان گفت اگر قصد تحصیل در این رشته را دارید، در کنار مزیتهایی که از این رشته شنیدید، با واقعیت های رشته پزشکی هم آشنا شوید. پزشکی دوره تحصیل طولانی دارد و پزشک طی این مدت درآمد قابل توجهی ندارد. حدود ۷ سال دوره تحصیل و دو سال طرح اجباری پزشکی پیش روی دانشجوی این رشته است.
دانشجوی پزشکی برخلاف دانشجوهای بسیاری از رشتههای دیگر، نمیتواند زمان زیادی را به تفریح، گشت و گذار با دوستان یا حتی وقت گذراندن با خانواده اختصاص بدهد و به جای آن باید ساعتهای طولانی برای مطالعه، امتحانهای سخت و همچنین شیفتهای متعدد در شرایط اورژانسی و استرسزا اختصاص بدهد.
یکی دیگر از سختیهای پزشکی شرایط دشواری مثل مواجهه با انواع جراحتها و حوادث در اورژانس، صحنههای بیماری مردم در سنین مختلف (کودک، جوان، پیر و…) و شیفتهای شبانه در بخشها است. در چنین شرایطی دانشجوی پزشکی باید بتواند بدون استراحت کافی و در وضعیت بحرانی کار کند.
رشته پزشکی چند ترم است؟
دوره دکترای حرفهای پزشکی عموما هفت سال طول میکشد و به جای ترم از اصطلاح دوره برای هر مرحله از آن استفاده میشود. دانشجویان پزشکی باید چهار دوره شامل علوم پایه، نشانهشناسی و فیزیوپاتولوژی، کارآموزی بالینی و کارورزی را بگذرانند. در پایان هر دوره آزمون جامعی برگزار میشود که قبولی در آن شرط ورود به دوره بعدی است.
دوره علوم پایه شامل ۵ ترم است. در پایان این دوره دانشجوها در آزمون جامع علوم پایه شرکت میکنند و بعد از پذیرفته شدن در این آزمون میتوانند وارد دوره بعدی شوند.
در دوره دوم یا فیزیوپاتولوژی، ۴ بخش اصلی وجود دارد. دانشجوها برای گذراندن این دوره حداقل یک سال زمان دارند. در پایان این دوره جشن روپوش سفید پزشکی برگزار میشود.
دوره بعدی کارآموزی بالینی است که حداقل ۲۰ ماه طول میکشد. در انتهای این دوره آزمون جامع دیگری برگزار میشود که دانشجو حداکثر ۴ بار میتواند در آن شرکت کند. در این آزمون باید حداقل نمره ۱۲ از ۲۰ را کسب کند؛ در غیر این صورت باید دوره را تکرار کند.
آخرین مقطع پزشکی عمومی، کارورزی بالینی یا دوره اینترنی است که حداکثر زمان مجاز برای گذراندن این دوره دو سال است. دانشجوی پزشکی در دوره اینترنی باید ۱۲ شب در ماه کشیک بگذراند.
دانشجوهای پزشکی بعد از ارائه پایان نامه و پایان دوره پزشکی عمومی باید طرح دو ساله پزشکی را بگذرانند. سپس میتوانند در آزمون تخصصهای پزشکی شرکت کنند.
رتبه لازم برای قبولی در پزشکی
رتبه لازم برای قبولی در پزشکی هر سال تغییر میکند و بسته به ظرفیت دانشگاهها و سطح سوالات کنکور، تراز و رتبه سایر شرکت کنندگان، رتبه لازم برای قبولی متغیر است. اما به صورت میانگین میتوان گفت قبولی در رشته پزشکی حداقل به رتبه ۳۰۰۰ کشوری نیاز دارد.
درس های پزشکی (چارت درسی پزشکی)
دوره دکترای پزشکی مجموعا ۲۹۰ واحد درسی دارد که شامل ۱۵۲ واحد درسی و ۱۳۸ واحد نشانهشناسی، کارآموزی، کارورزی و پایان نامه است.
- دروس عمومی ۲۳ واحد
- دروس پایه و اصلی ۶۸ واحد
- مرحله دوم ۳۰ واحد
- کارآموزی ۹۵ واحد
- کارورزی و کشیکهای شبانه ۶۸ واحد
- پایان نامه ۶ واحد
مهمترین دروس دوره علوم پایه: فیزیک پزشکی، بیوشیمی، آناتومی، روانشناسی، بهداشت، اصول اپیدمیولوژی و مبارزه با بیماریها، بافت شناسی، فیزیولوژی، ژنتیک، میکروب شناسی و ویروس شناسی، ایمنی شناسی، انگل و قارچ شناسی، جنین شناسی و…
مهمترین دروس مرحله دوم (نشانه شناسی و فیزیوپاتولوژی): فیزیوپاتولوژی، بیماریهای گوارش، بیماریهای قلب و عروق، بیماریهای غدد داخلی و متابولیسم، بیماریهای خون، بیماریهای ریه، بیماریهای کلیه، بیماریهای رماتیسمی، پاتولوژی اختصاصی، فارماکولوژی، نشانهشناسی و…
مهمترین دروس مرحله سوم (کارآموزی بالینی یا استاجری): داخلی (عمومی، اعصاب، عفونی)، جراحی (عمومی، اورولوژی، ارتوپدی)، اطفال، زنان و زایمان، چشم، گوش و حلق و بینی، روانپزشکی، رادیولوژی، پوست و دروس نظری شامل آمار پزشکی و روش تحقیق، بیماریهای عفونی، بیماریهای اعصاب، بیماریهای جراحی، بیماریهای زنان و زایمان، بیماریهای کودکان، بیماریهای روانی، پزشکی قانونی و مسمومیتها، اپیدمیولوژی بیماریهای شایع در ایران، تاریخ و اخلاق پزشکی و…
مهمترین دروس مرحله چهارم (کارورزی بالینی یا اینترنی): داخلی (داخلی عمومی)، جراحی (جراحی عمومی، ارتوپدی، اورولوژی)، کودکان، زنان و زایمان، بهداشت، چشم، گوش و حلق و بینی، روانپزشکی، اعصاب، پوست، عفونی و قلب
گرایش های پزشکی
برای ادامه تحصیل در پزشکی بعد از پایان دوره دکترای عمومی باید در آزمون تخصص شرکت کنید. فهرست تخصصها و گرایش های پزشکی شامل موارد زیر است:
• جراحی عمومی • بیهوشی • داخلی • پوست • نورولوژی • رادیولوژی • جراحی مغز و اعصاب • طب اورژانس • زنان و زایمان • ایمونولوژی • قلب • غدد • گوارش • عفونی • هماتولوژی • کلیه • چشم پزشکی • گوش و حلق و بینی • آسیب شناسی • طب فیزیکی و توان بخشی • جراحی پلاستیک • ارتوپدی • روانپزشکی • روماتولوژی و…
بازار کار پزشکی
در حال حاضر با افزایش ظرفیت دانشگاهها برای رشته پزشکی و تقاضای بالا برای ورود به این رشته در کشور، بازار کار برای پزشکهای عمومی تقریبا اشباع شده است. با گرفتن تخصص میتوانید شرایط کاری و درآمدی بهتری داشته باشید.
مهمترین چشمانداز کاری اکثر کسانی که وارد رشته پزشکی میشوند، تاسیس مطب شخصی و طبابت است. به جز این گزینه، پزشکها میتوانند در بیمارستانها و درمانگاهها نیز مشغول به کار شوند. اگر به حوزه پژوهش علاقهمند باشند، میتوانند در تحقیقات پزشکی نیز کارشان را ادامه بدهند. همچنین فارغالتحصیلان مقاطع بالاتر این رشته میتوانند در دانشگاه هم تدریس کنند.
حقوق و درآمد پزشکی
یکی از موضوعات بحثبرانگیز در جامعه ما، حقوق و درآمد پزشکها است. تصور مردم این است که پزشکها درآمد بسیار بالایی دارند و همین موضوع باعث شده تا بسیاری از خانوادهها اصرار بر پزشک شدن فرزندانشان داشته باشند. واقعیت این است که تمام پزشکها لزوما درآمدهای بسیار بالا ندارند و افرادی که درآمد بالا دارند، زحمت و سختی زیادی را متحمل شده و میشوند. اما پای صحبت جامعه پزشکی که بنشینید، عموما وقتی سختی، استرس و بیخوابی شغلشان را با مشاغل دیگر مقایسه و همزمان درآمدشان را بررسی میکنند، از شرایط درآمدی خود رضایت کامل ندارند. در نهایت اما میتوان گفت که حقوق اکثر پزشکها متوسط رو به بالا است و تا حد زیادی میتوانند به آینده کاری و رفاه خود مطمئن باشند.
ادامه تحصیل در رشته پزشکی
برای ادامه تحصیل در رشته پزشکی در ایران باید ابتدا طرح خود را بگذرانید و سپس در یکی از گرایشهای تخصص پزشکی در آزمون دستیاری قبول شوید. بعد از گرفتن تخصص میتوانید برای گرفتن فوق تخصص اقدام کنید.
اگر علاقهمند به تحصیل در خارج از کشور هستید، بهترین دانشگاههای علوم پزشکی دنیا طبق نظام رتبهبندی QS در سال ۲۰۲۰ به ترتیب فهرست زیر هستند:
(اعداد رتبه جهانی دانشگاهها را نشان میدهند)
۱. دانشگاه هاروارد / آمریکا
۲. دانشگاه آکسفورد / انگلیس
۳. دانشگاه کمبریج / انگلیس
۴. دانشگاه استنفورد / آمریکا
۵. دانشگاه جان هاپکینز / آمریکا
۵. موسسه کارولینسکا / سوئد
۷. دانشگاه کالیفرنیا، لس آنجلس (یوسیالای) / آمریکا
۸. کالج دانشگاهی لندن / انگلیس
۹. دانشگاه ییل / آمریکا
۱۰. امپریال کالج لندن / انگلیس
۱۰. دانشگاه کالیفرنیا، سانفرانسیسکو / آمریکا
در کنار تحقیق درباره رشته پزشکی باید تواناییها، استعدادها و علایق خود را هم بشناسید تا بتوانید تصمیم درستی برای آینده خود بگیرید.