آموزش ارزشهای اخلاقی به فرزندان به عنوان یکی از حیاتیترین وظایف پدران و مادران به حساب میآید. با وجود اینکه توضیح و انتقال ارزشهایی مانند صداقت و درستی بسیار دشوار است اما این ارزشها و اخلاقیات آنقدر مهم هستند که نمیشود یادگیری آنها را صرفا به خود بچهها واگذار کرد. اکثر والدین این را درک میکنند و گامهای مشخصی برای آموزش ارزشها به فرزندان خود برمیدارند.
در این مقاله به راهکارهای موثری میپردازیم که والدین میتوانند از آنها برای انتقال بهتر ارزشهای اخلاقی به فرزندان خود استفاده کنند.
شیوههای موثر یادگیری ارزشها توسط فرزندان!
در اکثر کتابهایی که پیرامون آموزش اخلاق به فرزندان نوشته شده است چند شیوهی کاربردی برای انتقال بهتر ارزشها ارائه شده که به شرح زیر هستند:
به کودکان برای رعایتکردن ارزشهای مختلف پاداش دهید.
پاداشدادن به کودکان برای رعایت ارزشهای اخلاقی یکی از موثرترین اقدامات برای ترویج آن است. این پاداشها لزوما نباید هدایای گرانقیمتی باشند، میتواند یک وعدهی غذایی دلخواه یا حتی دادن زمان بیشتر برای بازیکردن باشد.
از روش شانس دوم استفاده کنید.
مواقعی وجود خواهد داشت که کودکان برای پایبندی به برخی ارزشها تلاش نخواهند کرد. هنگامی که این اتفاق میافتد، برای والدین مفید است که به جای انتقاد از آنها، رویکرد «شانس دوم» یا «از اول شروع کنیم» را در پیش بگیرند. والدین میتوانند از این فرصت برای یادآوری ارزشهای اخلاقی به فرزندان استفاده کنند.
به کودکان کمک کنید ارزشها را به شیوهای سرگرمکننده به خاطر بسپارند.
مثلا برای کودکان خردسال، تبدیل ارزشها و اخلاقیات به شعارها، عبارات و آهنگها میتواند بهتر باعث یادگیری آنها بشود؛ همچنین میتواند به کودکان کمک کند تا آنها را برای مدت طولانیتری به خاطر بسپارند.
درباره ضدارزشها گفتگو کنید.
گفتگو با کودکان درباره اینکه کدام رفتار ارزش است و کدام رفتار مخالف آن، میتواند به کودکان کمک کند که بین رفتار مناسب و نامناسب تمایز قائل شوند. به علاوه باعث میشود تا آنها ضد ارزشهای مختلف را درک کنند و رفتار خود را بر اساس عدم انجام آنها پایهریزی کنند.
ارزشها را تصدیق کنید.
اغلب والدین رفتارهای خوب را نادیده میگیرند و به لغزشها توجه میکنند. اینکه والدین به هر تلاش فرزندشان برای نشاندادن ارزشها اهمیت بدهند، میتواند برای کودکان بسیار انگیزهبخش باشد.
نقشآفرینی در موقعیتهای مختلف.
ارائه موقعیتهای مختلف به کودکان کمک میکند خود را در شرایط متفاوتی قرار دهند و به طرز انتقادی درباره نحوه برخورد با آن فکر کنند. این کار باعث میشود که فشار روی آنها از بین برود و بتوانند عواقب اعمال خود را ببینند. همچنین کودکان در این وضعیت رابطه علت و معلولی بین رفتار و پیامدهای خود را یاد میگیرند.
سخن آخر
مانند هر چیز دیگری، از کودکان انتظار نداشته باشید که ارزشها را بلافاصله درونی کنند. به آنها زمان بدهید تا نکات اخلاقی را درک کنند و در صورت داشتن سوال، پاسخ مناسب را دریافت کنند. این کار به آنها کمک میکند تا درک جامعی از ارزشهای اخلاقی داشته باشند. بنابراین در این راستا لازم است که مثل همیشه صبور و منعطف باشید و به آنها برای رفع تمام چالشهای درونی کمک کنید.
آیا این مقاله برای شما مفید بود؟ شما از چه روشهایی برای انتقال ارزشهای اخلاقی به فرزندان خود استفاده میکنید؟ نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
سوالات
1- اگر کودکان بر اساس ارزشهای اخلاقی رفتار نکنند مناسبترین واکنش از سوی والدین چیست؟
مناسبترین واکنش استفاده از روش «شانس دوم» و یا « از اول شروع کنیم» است زیرا استفاده از این روش میتواند فرصت بیشتری برای یادآوری ارزشها به بچهها بدهد.
2- چگونه به کودکان خردسال ارزشهای اخلاقی را آموزش میدهند؟
تبدیل ارزشها و نکات اخلاقی به شعارها، عبارات و اهنگها میتواند بهتر سبب یادگیری و ماندگاری در حافظه کودکان بشود.